Rozpoczęcie prac budowlanych związanych z budową domu jednorodzinnego czy budynku wielorodzinnego, jak również pomieszczeń usługowych powinno zostać poprzedzone zapoznaniem się z przepisami techniczno-budowlanymi oraz przeciwpożarowymi. Spełnienie wszystkich wymagań zawartych w przepisach prawa budowlanego jest podstawą dopuszczenia budynku do użytkowania. Warto więc, już na etapie budowy, zwracić uwagę na wszystkie aspekty podlegające i określone przez prawodawcę. Naszą uwagę kierujemy szczególnie na aktualnie obowiązujące przepisy przeciwpożarowe, których przestrzeganie pozwoli na swobodne, a co ważniejsze, bezpieczne korzystanie z nowopowstałego budynku.
Aktualne przepisy techniczno-budowlane zawierające w sobie również przepisy przeciwpożarowe dostępne są w Ustawach. Kwestie zabezpieczeń przeciwpożarowych w budynkach jedno- i wielorodzinnych oraz lokalach usługowych reguluje Ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. 1991 Nr 81 poz. 351) oraz Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku (Dz. U. 2010 Nr 109 poz. 719). Oba akty prawne definiują ochronę przeciwpożarową mienia, ludzi i środowiska i stanowią podstawę do dopuszczania budynków do użytku oraz prowadzenia kontroli przestrzegania zasad przeciwpożarowych we wszystkich rodzajach budynków mieszkalnych i usługowych.
Aby umożliwić stworzenie jasnych przepisów dotyczących zabezpieczeń przeciwpożarowych dokonano podziału obiektów budowlanych na trzy kategorie:
– budynki mieszkalne – domy jedno- i wielorodzinne, budynki deweloperskie oraz budynki użyteczności publicznej (oznaczone symbolem ZM)
– budynki gospodarcze (symbol IN)
– budynki magazynowe, hale produkcyjno-magazynowe (symbol PM).
Klasyfikacja została stworzona w oparciu o różne parametry, min. powierzchnię budynku, liczbę kondygnacji, gęstość obciążenia ogniowego i szacowane zagrożenie wybuchem. Budynki mogą być klasyfikowane również według innej skali – klasy odporności ogniowej i pożarowej. Skala obejmuje pięć klas, od A (najwyższa odporność ogniowa) do E (najniższa odporność ogniowa). W zależności od oceny i klasyfikacji, każdy z budynków powinien zostać dostosowany do wymagań przepisów przeciwpożarowych, co często – szczególnie w przypadku budynków z najniższej klasy skali odporności ogniowej – wymaga dodatkowego wyposażenia w sprzęt i zabezpieczenia przeciwpożarowe.
Zasady zabezpieczeń przeciwpożarowych w domach jednorodzinnych.
Podstawowa zasada ochrony przeciwpożarowej w domach jednorodzinnych dotyczy już umiejscowienia budynku. Każdy budynek mieszkalny powinien zostać osadzony w odległości minimum 8 metrów od innych budynków mieszkalnych i gospodarczych. Zasada ta ulega zmianie, w przypadku, gdy dotyczy ściany bez okna – wtedy odległość od innych budynków może zostać zmniejszona do 3 metrów. Warto pamiętać, że budując dom w terenie zalesionym, minimalna odległość jaką należy zachować od ściany lasu wynosi 12 metrów. W przypadku sąsiadujących ze sobą domów w zabudowie bliźniaczej, warunkiem pozwalającym na spełnienie przepisów o ochronie przeciwpożarowej jest zastosowanie ściany z materiałów o wysokiej ognioodporności, oddzielającej poszczególne budynki. Warto wiedzieć, że domy jednorodzinne nie podlegają wymaganiom przepisów przeciwpożarowych z zakresu odporności ogniowej. Ważne jest, aby zadbać o możliwie jak najmniejsze prawdopodobieństwo szybkiego rozprzestrzeniania się ognia i szybką drogę ewakuacji. Po zakończeniu budowy domu jednorodzinnego, właściciel ma obowiązek zgłoszenia użytkowania budynku w jednostce Państwowej Straży Pożarnej. W zakresie obowiązków Straży leży sprawdzenie czy budynek został wykonany zgodnie z przedstawionymi, zaakceptowanymi przez Nadzór Budowlany dokumentami i przepisami przeciwpożarowymi. Jeśli wszystko zostało wykonane zgodnie z projektem a przedstawiciele Straży Pożarnej nie odnotują nieprawidłowości, właściciel może zgłosić do Nadzoru Budowlanego zakończenie budowy.
Na co jeszcze warto zwrócić uwagę przy budowie domu jednorodzinnego?
– wszelkie materiały palne i wybuchowe nie mogą być magazynowane wewnątrz budynku mieszkalnego,
– należy regularnie sprawdzać wszystkie instalacje znajdujące się w budynku, szczególnie instalacje gazowe, elektryczne i grzewcze,
– gniazda elektryczne, przewody i uziemienia powinny być zabezpieczone a w ich bezpośredniej okolicy nie mogą znajdować się materiały palne (minimalna odległość to 50 cm).
Budynki usługowe oraz wielorodzinne – jakie zasady ochrony przeciwpożarowej należy mieć na uwadze?
Przepisy ochrony przeciwpożarowej w budynkach jednorodzinnych, wielorodzinnych i usługowych są do siebie zbliżone. Wszystkie mają za cel zabezpieczenie mieszkańców i użytkowników oraz minimalizowanie zagrożenia pożarowego. Jednak w przypadku budynków usługowych i wielorodzinnych, zarządcy powinni pamiętać o kilku zasadach. Jednym z najważniejszych nakazów wynikających z aktów prawnych omawiających tematykę zabezpieczeń przeciwpożarowych jest posiadanie sprawnych gaśnic i urządzeń przeciwpożarowych. Nadzorcy budynków wielorodzinnych i usługowych mają obowiązek dbać o stan techniczny i sprawność urządzeń przeciwpożarowych, prowadzenie aktualnych przeglądów i napraw. W szczególności w budynkach usługowych, w których zatrudnionych są często dziesiątki osób z obsługi technicznej, obowiązkiem nadzorcy jest prowadzenie szkoleń z zakresu zasad ochrony przeciwpożarowej a także dróg i procedury ewakuacji w razie wystąpienia pożaru. Cały budynek powinien posiadać jasne oznaczenia dróg ewakuacyjnych wraz z oświetleniem awaryjnym i tablicami informacyjnymi zgodnymi z Polskimi Normami i być przygotowany na ewentualną akcję ratowniczą. Pod żadnym pozorem nie należy zamykać lub blokować drzwi ewakuacyjnych oraz przeciwpożąrowych. Ochrona przeciwpożarowa w budynkach wielorodzinnych i usługowych to także zabezpieczenie instalacji elektrycznej przez montaż przeciwpożarowego wyłącznika prądu.
Aby zabezpieczenia przeciwpożarowe były w pełni funkcjonalne a budynek – niezależnie od wielkości, czy przeznaczenia – bezpieczny dla użytkowników, zgodnie z polskimi przepisami budowlanymi prowadzone są przeglądy techniczne budynków. Więcej o kontrolach stanu technicznego budynków oraz okazyjnego sprawdzania stopnia przestrzegania zasad ochrony przeciwpożarowej będziecie mogli Państwo przeczytać w następnym artykule z cyklu Ochrona przeciwpożarowa. Zapraszamy do śledzenia strony i lektury!