Pneumatyczne systemy sterowania klapami dymowymi
W problematyce systemów napędowych klap dymowych forsuje się pogląd, że pneumatyka jest przestarzała. Przylepia jej się miano prymitywnego systemu, który nie nadąża za wymaganiami i wygodą użytkownika. Takie zarzuty są tendencyjne i niosą ślady nieznajomości tematu. Wbrew utartym opiniom pneumatyczne systemy sterowania oddymianiem nie ustępują funkcjonalnością systemom elektrycznym. Pneumatyka to nie prymitywne, ale proste systemy. Prostota konstrukcji i jej przewidywalność są ich niezaprzeczalnym atutem. Im prostszy napęd, tym mniejsze prawdopodobieństwo awarii. A niezawodność w systemach sterowania klapami dymowymi to sprawa priorytetowa.
Przyjrzyjmy się źródłu zasilania. Przy elektrycznych systemach sprawa wydaje mało zajmująca. Do każdego obiektu dostarczany jest prąd elektryczny i jego rozprowadzenie jest sprawą wtórną. Ale przecież napęd do oddymiania to napięcie 24 V o zasilaniu gwarantowanym, dla otrzymania którego trzeba stosować specjalne centrale i akumulatory. Dostawcy tego rodzaju rozwiązań sprzedają takie wyposażenie i zazwyczaj dopiero wtedy do klienta dociera informacja, że akumulatory co pewien czas należy sprawdzać, doładowywać i wymieniać. Ile razy w roku trzeba ten system sprawdzać? Co zrobić ze zużytymi akumulatorami?
Od źródła do odbiornika trzeba energię przesłać. Jeśli prąd elektryczny, to wiadomo: kable. Trzeba zwrócić uwagę na ilość żył, przekroje, izolacyjność itp. Później należy ułożyć te kable w korytkach lub w inny sposób.
Natomiast w pneumatycznych systemach źródłem zasilania są naboje zawierające sprężony CO2. Istnieje kilka ich typów i można je wielokrotnie używać, jak np. w klapach produkowanych przez firmę REWA. Po zużyciu naboje mogą zostać ponownie napełnione.
Instalacje wykonuje się tu najczęściej z miedzianej rurki. Do łączenia wykorzystuje się złączki zaciskowe. Instalacja może być mocowana do elementów konstrukcyjnych, co eliminuje konieczność wprowadzenia dodatkowych koryt instalacyjnych. Jedyna wada instalacji pneumatycznej jest taka, że w trakcie montażu jest ona bardzo łakomym kąskiem dla wszelkiej maści „odzyskiwaczy”. W porównaniu z kablami, taki „odzyskiwacz” nie musi się trudzić ze ściąganiem izolacji.
Tak samo jak przy wykorzystaniu elektrycznych systemów napędowych, pneumatyczne systemy sterowane są za pomocą przycisków. Stosowanie automatyki pogodowej w pneumatycznych systemach sterowania jest analogiczne, jak przy systemach elektrycznych. Integracja automatyki pogodowej i elektrycznego systemu napędowego zawiera się w centralach. W pneumatycznych systemach sterowania do integracji automatyki pogodowej z systemem sterowania wykorzystuje się dodatkowe centrale wyposażone w elektrozawory.
W bezpośrednim porównaniu parametrów siłowników elektrycznych i pneumatycznych, napęd pneumatyczny charakteryzuje się wyższymi parametrami pracy. Większa siła pchania i ciągnięcia tłoczyska siłownika pneumatycznego oraz krótszy czas cyklu pracy (wysuwu tłoczyska) są parametrami, które decydują, zwłaszcza w klapach o większych gabarytach. Bo klapy o większych wymiarach to przecież mniej otworów w dachu, a tym samym mniejsze koszty wykonania. Sprawą oczywistą jest to, że wielkość klap nie zmniejszy proporcjonalnie ich ilości. Ale nawet kilkuprocentowa oszczędność jest warta rozpatrzenia.
W halach produkcyjnych i obiektach, w których istnieje, bądź planowana jest instalacja sprężonego powietrza, wart rozpatrzenia, przed podjęciem decyzji o wyborze systemu, jest fakt, że sprężone powietrze można wykorzystać jako źródło zasilania klap do wentylacji. Klapy dymowe z dodatkową funkcją wentylacji doskonale podnoszą komfort użytkowania hali przy stosunkowo nieznacznym wzroście kosztów.