Okna żaluzjowe – idealna wentylacja i oddymianie

Alfa-System > artykuły > Okna przeciwpożarowe > Okna żaluzjowe – idealna wentylacja i oddymianie

Okna żaluzjowe – idealna wentylacja i oddymianie

Mogą być używane do codziennego przewietrzania pomieszczeń, jak i do usuwania dymu w razie pożaru. Praktyczne cechy tego rozwiązania sprawdziły się w rozlicznych zastosowaniach w całej Europie, więc system ten cieszy się też coraz większym zainteresowaniem i w Polsce. 

Konstrukcja okien

Okna żaluzjowe (lamelowe) są specjalną wersją okien obrotowych. Stanowią one ciąg umieszczonych poziomo, wydłużonych skrzydeł okiennych, obracających się wokół poziomej osi obrotu.

Skrzydła okienne (tzw. lamele) i ramy wykonane są zwykle z profili aluminiowych (o różnej szerokości – w zależności od potrzeb), przy czym możliwe są wersje izolowane i nieizolowane termicznie – dzięki temu spełniają wymagania w zakresie ochrony przed ucieczką ciepła.

Tak więc okna żaluzjowe można dopasować do każdych warunków klimatycznych. Zapewniają też bezpieczne użytkowanie – nawet przez całkowicie otwarte okno nie wypadnie dziecko i nikt niepowołany nie wejdzie do budynku.

Możliwe jest też wykonanie okna żaluzjowego z blokadą antywłamaniową w klasie WK2. W niektórych wariantach można osiągnąć tłumienie dźwięków do 38 dB (Rw). Okna żaluzjowe mogą być też wyposażone w dodatkowe ekrany chroniące przed wnikaniem do pomieszczenia uciążliwych owadów.

Fot1. ESCO. Optymalne przewietrzanie z różnorodnymi możliwościami sterowania
Fot1. ESCO. Optymalne przewietrzanie z różnorodnymi możliwościami sterowania

Dostępne są również lamele całoszklane (mocowane punktowo za pomocą okuć ze stali nierdzewnej), wykonane ze szkła hartowanego grubości 8 lub 10 mm i szerokości zwykle od 15 do 30 cm lub z delikatnymi profilami bocznymi – szkło może mieć wtedy grubość od 5 do 7 mm. Lamele szklane mogą być wykonane ze szkła float, szkła hartowanego lub laminowanego.

Tafle szklane mogą dochodzić do siebie na styk (krawędzie szyb szlifowane są wówczas pod kątem 45o – i dodatkowo polerowane) – po zamknięciu tworzą jednolitą szklaną powierzchnię. Mogą też lekko zachodzić na siebie – po zamknięciu tworzy się efekt szklanej łuski. Takie okna mają lepszą szczelność i mogą osiągnąć klasę 4A wg PN-EN 12208 (do 150 Pa szczelności deszczowej).

Rozwiązania całoszklane cechuje duża przezroczystość i transmisja światła ponieważ nie mają one przesłaniających ram okiennych. Dają też wrażenie niezakłóconego kontaktu z otoczeniem. Lamele (szklane żaluzje) są dostępne w różnych wielkościach, formach i rodzajach szkła.

Skrzydła izolowane termicznie zawierają termoizolacyjne szyby zespolone (ze szkłem niskoemisyjnym) o grubości do 40 mm (przykładowo 4/16/4, współczynnik U=1,1 W/m2K). Dostępne są również szyby zespolone, w których zewnętrzna szyba ma większą powierzchnię i zakrywa profile skrzydeł tak, że są one prawie niewidoczne z zewnątrz.

Konstrukcja ta jest głównie stosowana w fasadach strukturalnych.

Fot2. EUROLAM. Optymalne przewietrzanie z różnorodnymi możliwościami sterowania
Fot2. EUROLAM. Optymalne przewietrzanie z różnorodnymi możliwościami sterowania

Oferowane jest też rozwiązanie, w którym brak jest dolnych i górnych profili skrzydeł, a widoczne są jedynie wąskie boczne profile trzymające szybę. W systemie tym zastosowano specjalny system doszczelnienia z uszczelkami ściętymi pod kątem 45o, mocowanymi na dolnej i górnej krawędzi szyb – po zamknięciu tworzy się jednolita powierzchnia fasady.

Mogą być również zastosowane inne rodzaje szkła: przeciwsłoneczne, dźwiękoizolacyjne, ornamentowe, a nawet tafle z ogniwami fotowoltaicznymi. Tafle szklane mogą być zdobione metodą piaskowania, trawienia, barwienia w masie lub malowane metodą sitodruku. Firmy dostarczające okna żaluzjowe zapewniają odpowiednią obróbkę szkła lub stosują szkło dostarczone przez inwestora.

Szczelność na opady atmosferyczne i zacinający wiatr zapewnia dachówkowe ułożenie lameli (górna zachodzi na dolną) oraz system uszczelek gumowych lub szczotkowych.

Profile aluminiowe mogą być anodowane lub malowane proszkowo na dowolny kolor z palety RAL, profile okienne mogą mieć inny kolor od strony pomieszczenie i inny na zewnątrz.

Fot3. STEBLER GLASHAUS. Optymalne przewietrzanie z różnorodnymi możliwościami sterowania
Fot3. STEBLER GLASHAUS. Optymalne przewietrzanie z różnorodnymi możliwościami sterowania

Napęd i sterowanie

Okna żaluzjowe można otwierać i zamykać ręcznie, za pomocą dźwigni lub specjalnych klamek. Możliwe jest poruszanie oddzielnie każdą lamelą lub wszystkimi lamelami równocześnie. Na życzenie klienta mogą być wykonywane również kombinacje żaluzji stałych i ruchomych.

Najczęściej jednak – szczególnie w przypadku dużych powierzchni okien –sterowanie nimi odbywa się automatycznie, za pomocą siłowników elektrycznych (na napięcie 24 V lub 230 V).

Stosowane są głównie zdalnie sterowane elektryczne napędy zębatkowe. Odpowiednia konstrukcja zapewnia ich stabilność podczas pracy w każdej sytuacji montażowej – mogą być stosowane także w ekstremalnych warunkach. Natomiast duża siła ciągnięcia i pchania zapewnia możliwość poruszania ciężkich skrzydeł okiennych. Potrzebna siła napędu wynika z jednej strony z ciężaru skrzydła okiennego i jego położenia, a z drugiej strony z warunków klimatycznych: obciążeń pochodzących od wiatru, względnie śniegu.

Fot4. STEBLER GLASHAUS
Fot4. STEBLER GLASHAUS

Hermetyczna jednostka napędowa i precyzyjna zębatka zabezpieczona antykorozyjne zapewniają długą żywotność i niezawodną eksploatację. Wyłączniki (krańcowy i bezpieczeństwa) chronią lamele przed uszkodzeniem, a nieostrożnych użytkowników przed zranieniem (niektóre okna żaluzjowe mają elementy zabezpieczające przed przytrzaśnięciem palców w trakcie zamykania).

Fot5. STEBLER GLASHAUS
Fot5. STEBLER GLASHAUS

Siłowniki mogą być załączane za pomocą przycisków przewietrzania, układu zdalnego sterowania lub elektronicznych central sterujących. Okna żaluzjowe mogą być podłączone do elektronicznego systemu zarządzania budynkiem, wtedy większość czynności związanych z otwieraniem i zamykaniem okna żaluzjowego będzie następowało automatycznie, praktycznie bez żadnego udziału człowieka.

System automatycznego sterowania jest wyposażony w czujki dymowe, wysokiej temperatury – zapewniające otwarcie okien w razie pożaru, a także w sygnalizatory położenia i stanu. Istnieje też możliwość podłączenia automatyki pogodowej (czujnika wiatru/deszczu, powodującego zamknięcie okien w razie złych warunków pogodowych, regulatora temperatury pomieszczenia, zegara sterującego z możliwością programowania funkcji), a także równoczesne wysterowanie żaluzji i markiz przeciwsłonecznych oraz instalacji ogrzewania i klimatyzacji. Oczywiście, automatyka pożarowa ma priorytet nad automatyka użytkową, np. pogodową.

Wysoki stopień bezpieczeństwa (IP 65), ogniotrwałość oraz korzystny wynik badań gwarantujących 10 000 cykli pracy przy obciążeniu użytkowym dają pewność bezawaryjego działania. Napędy stosowane jako zdalne sterowanie elektryczne mogą pracować zarówno w systemach oddymiania jak i naturalnej wentylacji. Mogą być one elementem centralnie sterowanego systemu przeciwpożarowego lub systemu zapewniającego optymalny mikroklimat w budynku (obniżając koszty eksploatacyjne budynku).

Fot6. D+H. Idealne w instalacjach oddymiających. Okna żaluzjowe to rozwiązania systemowe, które mogą być certyfikowane na zgodność z norma PN-EN 12101-2 do zastosowania jako urządzenia oddymiające, gwarantujące sprawdzone bezpieczeństwo, ale również nadzwyczajny komfort wentylacji
Fot6. D+H. Idealne w instalacjach oddymiających. Okna żaluzjowe to rozwiązania systemowe, które mogą być certyfikowane na zgodność z norma PN-EN 12101-2 do zastosowania jako urządzenia oddymiające, gwarantujące sprawdzone bezpieczeństwo, ale również nadzwyczajny komfort wentylacji
Fot7. GLASBAUHAHN. Kompletny system – od elementów w grubszych i cieńszych ramach, aż po rozwiązania całoszklane bezramowe
Fot7. GLASBAUHAHN. Kompletny system – od elementów w grubszych i cieńszych ramach, aż po rozwiązania całoszklane bezramowe

Systemy wentylacji i oddymiania budynków

Poprzez zmienne ustawienia skrzydeł okien żaluzjowych możliwe jest zapewnienie aż 80% powierzchni otwartej w stosunku do powierzchni całkowitej okna. W przypadku standardowych konstrukcji okien rozwieralnych lub obrotowych oznaczałoby to otwarcie okna prawie na oścież. Należy też wspomnieć że zarówno okna rozwieralne jak i obrotowe (chociaż w trochę mniejszym stopniu) w trakcie ruchu skrzydła do pełnego otwarcia zajmują znaczną powierzchnię pomieszczenia.

Dotyczy to szczególnie okien o dużych powierzchniach, które obecnie są bardzo popularne wśród architektów projektujących fasady. Małe powierzchnie poszczególnych lameli i stabilne okucia powodują, że okna żaluzjowe są odporne na działanie przeciągów i nagłych podmuchów wiatru – nie muszą mieć dodatkowych elementów chroniących przed zatrzaśnięciem okna, jak w przypadku okien rozwieranych.

Maksymalne wykorzystanie powierzchni wentylacji i szybki czas otwarcia sprawia, że okna żaluzjowe niezastąpione są w systemach usuwania dymu i gazów w razie pożaru oraz wszędzie tam, gdzie istotne jest zapewnienie optymalnego przewietrzania. Okna żaluzjowe nierzadko mają wysokość równą wysokości kondygnacji.

Bezproblemowo mogą więc zapewnić naturalną wentylację – ciepłe zużyte powietrze wychodzi na zewnątrz w górnej partii okna żaluzjowego, a świeże powietrze napływa do wnętrza pomieszczenia przez dolna partię. Taka wentylacja jest zwykle dużo tańsza od wentylacji mechanicznej. Łatwo też sterować napływem powietrza przez odpowiednie nachylenie lameli – poruszanych ręcznie lub automatycznie.

Jako wypełnienie w systemach okien żaluzjowych można zastosować także panele nieprzezierne izolowane termicznie lub lamele z blachy aluminiowej. Pozwala to na zastosowanie okien żaluzjowych jako np. czerpni powietrza w instalacjach technicznych.

Fot8. SHNEIDER&NOLKE. Dzięki zmiennym nastawieniu lameli w oknach żaluzjowych – możliwe jest zapewnienie aż 80% powierzchni otwartej w stosunku do całkowite powierzchni okna, jednocześnie nie wymagają tyle przestrzeni co okna rozwierane czy zwykłe okna obrotowe oraz są mniej wrażliwe na działanie porywów wiatru – zalety te sprawiają że są one niezastąpione w systemach usuwania dymu i wszędzie tam gdzie istotne jest zapewnienie optymalnej wentylacji
Fot8. SHNEIDER&NOLKE. Dzięki zmiennym nastawieniu lameli w oknach żaluzjowych – możliwe jest zapewnienie aż 80% powierzchni otwartej w stosunku do całkowite powierzchni okna, jednocześnie nie wymagają tyle przestrzeni co okna rozwierane czy zwykłe okna obrotowe oraz są mniej wrażliwe na działanie porywów wiatru – zalety te sprawiają że są one niezastąpione w systemach usuwania dymu i wszędzie tam gdzie istotne jest zapewnienie optymalnej wentylacji
Fot9. LACKER. Dzięki zmiennym nastawieniu lameli w oknach żaluzjowych – możliwe jest zapewnienie aż 80% powierzchni otwartej w stosunku do całkowite powierzchni okna, jednocześnie nie wymagają tyle przestrzeni co okna rozwierane czy zwykłe okna obrotowe oraz są mniej wrażliwe na działanie porywów wiatru – zalety te sprawiają że są one niezastąpione w systemach usuwania dymu i wszędzie tam gdzie istotne jest zapewnienie optymalnej wentylacji
Fot9. LACKER. Dzięki zmiennym nastawieniu lameli w oknach żaluzjowych – możliwe jest zapewnienie aż 80% powierzchni otwartej w stosunku do całkowite powierzchni okna, jednocześnie nie wymagają tyle przestrzeni co okna rozwierane czy zwykłe okna obrotowe oraz są mniej wrażliwe na działanie porywów wiatru – zalety te sprawiają że są one niezastąpione w systemach usuwania dymu i wszędzie tam gdzie istotne jest zapewnienie optymalnej wentylacji
Fot10. STEBLER GLASHAUS. Dzięki zmiennym nastawieniu lameli w oknach żaluzjowych – możliwe jest zapewnienie aż 80% powierzchni otwartej w stosunku do całkowite powierzchni okna, jednocześnie nie wymagają tyle przestrzeni co okna rozwierane czy zwykłe okna obrotowe oraz są mniej wrażliwe na działanie porywów wiatru – zalety te sprawiają że są one niezastąpione w systemach usuwania dymu i wszędzie tam gdzie istotne jest zapewnienie optymalnej wentylacji
Fot10. STEBLER GLASHAUS. Dzięki zmiennym nastawieniu lameli w oknach żaluzjowych – możliwe jest zapewnienie aż 80% powierzchni otwartej w stosunku do całkowite powierzchni okna, jednocześnie nie wymagają tyle przestrzeni co okna rozwierane czy zwykłe okna obrotowe oraz są mniej wrażliwe na działanie porywów wiatru – zalety te sprawiają że są one niezastąpione w systemach usuwania dymu i wszędzie tam gdzie istotne jest zapewnienie optymalnej wentylacji
Fot11. FIEGER
Fot11. FIEGER
Fot12. GLASBAUHANAHN. Konstrukcje okien żaluzjowych wykonywane są zgodnie z wymaganiami klienta. Mają wymiary zgodne z projektem technicznym danego obiektu i są dostarczane w stanie gotowym do montażu na budynku
Fot12. GLASBAUHANAHN. Konstrukcje okien żaluzjowych wykonywane są zgodnie z wymaganiami klienta. Mają wymiary zgodne z projektem technicznym danego obiektu i są dostarczane w stanie gotowym do montażu na budynku
Fot13. FIEGER. Zalety: mała szerokość skrzydeł, duża maksymalna szerokość i wysokość konstrukcji, dostępne rozwiązania w których profile ram i skrzydeł są izolowane termicznie i zapewniają zarówno izolacyjność termiczną i jak szczelność
Fot13. FIEGER. Zalety: mała szerokość skrzydeł, duża maksymalna szerokość i wysokość konstrukcji, dostępne rozwiązania w których profile ram i skrzydeł są izolowane termicznie i zapewniają zarówno izolacyjność termiczną i jak szczelność

Okna żaluzjowe to idealne rozwiązanie do oddymiana szybów windowych i klatek schodowych, zastosowane jako fasadowe okno oddymiające zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 12101-2

Efektowne koncepcje architektoniczne

Dzięki małym szerokościom profili skrzydeł oraz wersjom całoszklanym system okien żaluzjowych może być efektownym uzupełnieniem nowoczesnych konstrukcji fasadowych (szczególnie w tzw. inteligentnych budynkach). Praktyczne zalety tego systemu potwierdziły się już w wielu realizacjach, w różnych rejonach świata – cieszy się on stale wzrastającym uznaniem. Okna żaluzjowe mogą mieć zastosowanie w ścianach kurtynowych i ogrodach zimowych, do szklenia werand i klatek schodowych, w budynkach użyteczności publicznej, szkołach, jak również domach prywatnych.

Okna żaluzjowe są chętnie instalowane w zewnętrznej warstwie podwójnych fasad (double skin) – dzięki czemu możliwe jest łatwiejsze kontrolowanie klimatu wewnątrz pomieszczeń – zapewniają lepszą izolacyjność termiczną w zimie i spotęgowaną wentylację w lecie dzięki wytworzeniu kontrolowanego „efektu kominowego”.

Fot14. FIEGER. Zalety wykonanie całoszklane – gdy krawędzie szyb szlifowane pod kątem 45o po zamknięciu tworzą jednolitą powierzchnię, a gdy krawędzie szyb zachodzą na siebie (co zapewnia zwiększoną szczelność) po zamknięciu tworzy się efekt szklanej łuski
Fot14. FIEGER. Zalety wykonanie całoszklane – gdy krawędzie szyb szlifowane pod kątem 45o po zamknięciu tworzą jednolitą powierzchnię, a gdy krawędzie szyb zachodzą na siebie (co zapewnia zwiększoną szczelność) po zamknięciu tworzy się efekt szklanej łuski
Fot5. COLT. Zalety wykonanie całoszklane – gdy krawędzie szyb szlifowane pod kątem 45o po zamknięciu tworzą jednolitą powierzchnię, a gdy krawędzie szyb zachodzą na siebie (co zapewnia zwiększoną szczelność) po zamknięciu tworzy się efekt szklanej łuski
Fot15. COLT. Zalety wykonanie całoszklane – gdy krawędzie szyb szlifowane pod kątem 45o po zamknięciu tworzą jednolitą powierzchnię, a gdy krawędzie szyb zachodzą na siebie (co zapewnia zwiększoną szczelność) po zamknięciu tworzy się efekt szklanej łuski
Fot16. STEBLER GLASHAUS. Okna żaluzjowe montowane są przeważnie w konstrukcjach pionowych ścian, ale dostępne są specjalne konstrukcje, przeznaczone do montażu w połaciach dachowych o minimalnym kącie nachylenia 7°. Zastosowanie specjalnych okuć nożycowych umożliwia zsunięcie tafli szklanych w jedną stronę.
Fot16. STEBLER GLASHAUS. Okna żaluzjowe montowane są przeważnie w konstrukcjach pionowych ścian, ale dostępne są specjalne konstrukcje, przeznaczone do montażu w połaciach dachowych o minimalnym kącie nachylenia 7°. Zastosowanie specjalnych okuć nożycowych umożliwia zsunięcie tafli szklanych w jedną stronę.
Fot17. STEBLER GLASKAUS. Okna żaluzjowe poza estetycznym wyglądem są również wyjątkowo funkcjonalne – przy otwieraniu zajmują bardzo mało miejsca. Dzięki otwieraniu praktycznie całej powierzchni, zwykle ich powierzchnia czynna jest 3 razy większa niż przy oknie rozwieranym tej samej wielkości
Fot17. STEBLER GLASKAUS. Okna żaluzjowe poza estetycznym wyglądem są również wyjątkowo funkcjonalne – przy otwieraniu zajmują bardzo mało miejsca. Dzięki otwieraniu praktycznie całej powierzchni, zwykle ich powierzchnia czynna jest 3 razy większa niż przy oknie rozwieranym tej samej wielkości

Konstrukcje okien wykonywane są zgodnie z wymiarami określonymi przez klienta. Łatwo je instalować gdyż dostarczane są już w stanie kompletnym, gotowym do montażu na budynku. Okna żaluzjowe mogą być montowane bezpośrednio do elementów konstrukcyjnych ścian budynku, bądź przy wykorzystaniu specjalnie opracowanego systemu adapterów, jako wypełnienie fasad słupowo-ryglowych lub istniejących okien. Należy też podkreślić łatwość utrzymania w czystości takich okien – po otwarciu bez problemu mogą być myte od wewnątrz (nawet przy dużych rozmiarach całego okna, poszczególne lamele mają stosunkowo małą szerokość – są więc łatwo dostępne).

Źródło: http://swiat-szkla.pl
Tadeusz Michałowski
(na podstawie materiałów firm EUROLAM, GLASBAU HAHN, SCHNEIDER&NOLKE, STEBLER, LACKER, COLT, ELERO, ESCO, D+H)