Kurtyny dymowe – podstawowe fakty na temat popularnych środków zabezpieczających przed rozprzestrzenianiem się gazów i dymu pożarowego

Alfa-System > artykuły > Kurtyny dymowe > Kurtyny dymowe – podstawowe fakty na temat popularnych środków zabezpieczających przed rozprzestrzenianiem się gazów i dymu pożarowego

Zgodnie z normą PN-EN 12101-1:2007, za kurtynę dymową uznaje się każdy rodzaj przegrody, który uniemożliwia lub w znacznym stopniu ogranicza rozprzestrzenianie się dymu pożarowego, połączonego z gorącymi gazami pożarowymi. Głównym zadaniem kurtyn dymowych jest zatem możliwość przeprowadzenia bezpiecznej ewakuacji i akcji ratunkowej w miejscu objętym pożarem. Co więcej, obecność kurtyn dymowych może w znacznym stopniu również ułatwić zwalczenie pożaru, na jego wczesnym etapie.

Kurtyny dymowe są częścią dużo bardziej rozbudowanego systemu wentylacyjnego, który docelowo ma służyć wentylacji oraz odprowadzenia dymu w razie wystąpienia pożaru. System ten jest powszechnie znany pod nazwą SHEVS – Smoke and Heat Enhaust Ventilation Systems. Inne elementy wchodzące w skład systemu SHEVS to klapy i okna oddymiające zgodne z normą PN-EN 12101-2 oraz wentylatory oddymiające zgodne z parametrami określonymi w normie PN-EN 12101-3. Brak sprawnie działającego systemu oddymiania stanowi poważne zagrożenie dla życia i zdrowia osób znajdujących się w przestrzeni, którą objął pożar, ponieważ zadymienie błyskawicznie rozprzestrzenia się po całym pomieszczeniu, stanowiąc zagrożenie dla zdrowia i życia.

W artykule skupimy się na ogólnym podsumowaniu rodzaju kurtyn dymowych oraz pełnionych przez nich funkcjach. Zapraszamy do lektury!

Kurtyny dymowe występujące głównie w budynkach użyteczności publicznej, galeriach handlowych, restauracjach czy biurowcach można podzielić na dwie ogólne kategorie:
1. Stałe – wmontowane na stałe, będące zawsze w pożarowej pozycji działania (mogą być to elementy konstrukcji budynku, które często są stosowane jako kurtyny dymowe statyczne). W języku angielskim określane mianem SSB – Static Smoke Barriers,
2. Ruchome – w języku angielskim nazywane ASB, Active Smoke Barriers. Kurtyny ruchome mogą znajdować się w dwóch położeniach – złożonym (zrolowanym) lub rozwiniętym, w momencie wystąpienia zagrożenia pożarowego, po otrzymaniu wcześniejszego sygnału do działania pochodzącego z automatycznego systemu powiadamiania.

Oprócz podziału na kurtyny ruchome i stałe istnieje również podział dużo bardziej szczegółowy, który wyróżnia cztery rodzaje kurty:

1. Kurtyna tekstylna stała,
2.Kurtyna tekstylna ruchoma,
3.Kurtyna stalowa stała,
4.Kurtyna szklana stała.

Niezależnie od rodzaju i podziału, wszystkie kurtyny dymowe podlegają obowiązkowi spełniania parametrów i wymagań określonych w normie PN-EN 12101-1. Norma ta określa dokładnie jakie parametry szczelności dymowej, ogniowej oraz niezawodności i trwałości musi spełniać kurtyna, aby mogła spełniać funkcję kurtyny dymowej. Oprócz parametrów, które muszą być zgodne z określoną powyżej normą, każdy z rodzajów kurtyn ma swoje cechy charakterystyczne, które warto pokrótce omówić.

Kurtyna tekstylna stała to kurtyna dymowa, której celem jest ograniczenie rozprzestrzeniania się dymu w przestrzeni pod sufitem. Stosowana najczęściej w obiektach o dużej powierzchni – fabrykach, halach magazynowych, targowych oraz handlowych, jest wykonana z tkaniny z niepalnego włókna szklanego dodatkowo zabezpieczonego z zewnątrz warstwą niepalnego poliuretanu. Stabilizacji kurtynie nadaje stalowa rura, umieszczona w specjalnie do tego celu przygotowanym rękawie znajdującym się w kurtynie. Rozwiązanie tego typu jest bardzo dogodne – stosunkowo łatwe w montażu i demontażu – również w obiektach już funkcjonujących. Dodatkowym atutem kurtyny tekstylnej jest możliwość personalizacji – wykonania nadruków, reklam lub dobrania koloru pasującego do pozostałej części wnętrza.

Kurtyna tekstylna ruchoma jest rozwiązaniem wykorzystywanym w obiektach komercyjnych, w których ze względu na charakterystykę działalności największe znaczenie ma możliwość wykorzystania jak największej przestrzeni. Kurtyna aktywna jest rodzajem zabezpieczenia, który może występować w dwóch postaciach – grawitacyjnej (która samoczynnie pod wpływem listwy obciążającej rozwija się do określonego poziomu ponad posadzką, po uruchomieniu alarmu pożarowego) oraz mechanicznej – z silnikiem, opuszczającym kurtynę uruchamianym w momencie wystąpienia pożaru. Niewątpliwie największą zaletą kurtyn tekstylnych ruchomych jest elastyczność ich wykonania – można je bowiem łączyć ze sobą w różnych konfiguracjach. Dodatkowo podobnie jak w przypadku kurtyn stałych, istnieje możliwość personalizacji części tekstylnej i dopasowania jej pod indywidualne zapotrzebowanie.

Kurtyna stalowa stała to element zabezpieczający, przeznaczony do zawieszenia w przestrzeni poddachowej. Wykonana z blachy, dopasowanej kształtem do zabezpieczanej przestrzeni oraz montowana przy pomocy łączników stalowych. Blaszane panele, w celu uzyskania jednej powierzchni są ze sobą łączone przy pomocy nitów stalowych.

Kurtyna szklana stała to rozwiązanie często spotykane w obiektach komercyjnych oraz biurowcach. Wykonane z charakteryzującego się wysokim stopniem ognioodporności hartowanego szkła (sodowo-wapniowo-krzemianowego lub borokrzemianowego). Montowane punktowo przy pomocy śrub wykonanych ze stali zwykłej lub kwasoodpornej, pozwalają na zabezpieczenie przestrzeni, ograniczenie rozprzestrzenianie się dymu w razie wystąpienia pożaru przy jednoczesnym zachowaniu przestrzennego charakteru pomieszczenia.

Jakie funkcje pełnią kurtyny dymowe?

Każdy system SHEVS zastosowany w budynku użytkowym ma za zadanie przede wszystkim zabezpieczenie przed nadmiernym rozprzestrzenianiem się dymu oraz umożliwienie bezpiecznej ewakuacji ludzi przebywających w budynku, w razie wystąpienia pożaru. System SHEVS działa prawidłowo wyłącznie wtedy, kiedy wszystkie jego elementy funkcjonują i współgrają ze sobą bez zarzutu. Co natomiast kiedy choć jeden z elementów zawiedzie podczas zagrożenia pożarowego? Wtedy często to właśnie kurtyna dymowa może stanowić jedno z najważniejszych zabezpieczeń. Dokładnym zadaniem kurtyn dymowych jest regulowanie ilości przepływających gazów i dymu pożarowego. Dodatkowo:
– mogą spełniać funkcję „zbiornika”, w którym gromadzi się dym,
– kierują dym w określoną stronę, pozwalając na zabezpieczenie i ewakuację osób z terenu objętego pożarem,
– blokują napływ gazów i dymu z innych stref.
Dodatkowo kurtyny ruchome mogą spełniać ważne funkcje jako elementy wyposażenia przestrzeni i funkcjonować jako ekrany kierunkowe, elementy wydzielające określone strefy, elementy zatrzymujące dym w określonej przestrzeni.

Powyższy artykuł przedstawia ogólne podsumowanie rodzajów kurtyn oraz ogólnych zasad ich funkcjonowania i przeznaczenia. Zapraszamy do śledzenia kolejnych artykułów, w których znajdziecie Państwo rozwinięcie tematu zabezpieczenia kurtynami dymowymi, jak również pozostałych elementów wchodzących w skład systemu SHEVS – Smoke and Heat Enhaust Ventilation Systems.